بیت نخست:
معنای بیت نخست:
از دست آن محبوبی که ابرویی همچون کمان دارد، چشمانم اشک خونین میبارد؛ مردم دنیا نیز از دست آن چشم و ابرو بلاهای بسیاری خواهند دید.
نکات و آرایهها:
خون افشان: خونبار.
فتنه: بلا.
بیت دوم:
معنای بیت دوم:
من بندهی چشم آن زیبارویی هستم که در خواب ناز مستی، چهرهای چون باغ پر نقش و نگار دارد و ابرویی همچون سایبانی سیاه که بر روی آن باغ قرار گرفته است.
نکات و آرایهها:
ترک: کنایه از معشوق زیبا و غارتگر.
نگارین گلشن: گلشن پر از نقش و نگار.
بیت سوم:
معنای بیت سوم:
به سبب این غصه تنم همچون ماه خمیده و نحیف شد، که با وجود ابروی هلالی یار من، ماه چگونه جرات میکند که از طاق آسمان ابرو نشان دهد و جلوهگری کند؟
نکات و آرایهها:
طغرا: عناوین نامهها که در بالای سر نامهها به شکل هلالی نوشته میشد.
طغرای ابرو: اضافه تشبیهی.
طاق: ایوان، سقف منحنی.
بیت چهارم:
معنای بیت چهارم:
رقیبان و نگهبانان یار بیخبرند که از چشم و پیشانی معشوق هر لحظه هزاران گونه پیغام به ما میرسد و ابرو همچون پردهداری در این میان است.
نکات و آرایهها:
رقیب: نگهبان.
جبین: پیشانی.
حاجب: پردهدار.
بیت پنجم:
معنای بیت پنجم:
پیشانی معشوق برای روح و جان گوشهنشینان مانند گلزاری شگفت و زیباست که در کنار صورت سفید همچون سمنزارش، ابروان کمانی زیبای او در حال خرامیدن و عشوهگری هستند.
نکات و آرایهها:
گوشهگیر: عزلننشین.
طرفه: عجیب.
طرف: کنار.
چمان: خرامان و با ناز راه رفتن.
بیت ششم:
معنای بیت ششم:
بعد از دیدن زیبایی معشوق من، دیگر هیچکس از زیبایی حور و پری صحبت نخواهد کرد و نخواهد گفت که حوریان چشمانی سیاه و زیبا دارند و پریان ابروان آن چنانی.(رونق بازار حور و پری از بین خواهد رفت).
نکات و آرایهها:
حور: زیباروی بهشتی.
پری: زن زیبارو.
حسن: جمال.
بیت هفتم:
معنای بیت هفتم:
تو ای معشوق سنگدل و بیرحم، نقاب گیسوی زیبای خود را بر چهرهات نمیاندازی و میترسم که ابروی کمانی زیبای تو، محراب من را تغییر دهد.
نکات و آرایهها:
کافر دل: معشوق سنگدل.
دلستان ابرو: ابروی دلربا.
بیت هشتم:
معنای بیت هشتم:
هر چند حافظ در عاشقی و خاطرخواهی چونان پرندهای زیرک رفتار میکرد اما، چشم دلفریب آن معشوق کمان ابرو با تیر ناز و عشوه او را شکار کرد.
نکات و آرایهها:
مرغ: پرنده.
تیر غمزه: اضافه تشبیهی.