بیت نخست:
معنای بیت نخست:
غمگین مباش؛ چرا که سرانجام یار زیبارو به منزل باز خواهد گشت و آن جایگاه که محل غم و اندوه است، روزی تبدیل به جایگاه شادی و شور و نشاط میشود.
نکات و آرایهها:
یوسف: استعاره از معشوق.
کنعان: استعاره از منزل و مأوا.
کلبه احزان: غمکده، ماتمسرا.
تناسب: یوسف، کنعان، کلبه اجزان.
بیت دوم:
معنای بیت دوم:
ای دل اندوهگین، بد به خود راه مده و فکر و اندیشهی بد نکن؛ چرا که حالت خوب و روبراه خواهد شد، و این سر پریشان احوال، آرام و قرار خواهد گرفت.
نکات و آرایههای ادبی:
غمدیده: اندوهگین.
دل بد مکن: بد به دلن راه مده، فکر بد نکن.
شوریده: پریشان.
بیت سوم:
معنای بیت سوم:
ای پرندهی خوشآواز، اندوهگین مباش؛ چرا که اگر بهار دیگری از عمرت باقی مانده باشد، دوباره چونان پادشاهی بر تختگاه چمن خواهی نشست و گل نیز وجود خود را چونان چتری در بالای سر تو نگاه خواهد داشت.
نکات و آرایههای ادبی:
بهار عمر: اضافه تشبیهی.
تخت چمن: اضافه تشبیهی.
چتر گل: اضافه تشبیهی.
مرغ: پرنده.
خوشخوان: خوشآواز.
بیت چهارم:
معنای بیت چهارم:
به هیچ وجه غمگین مباش، بدان که اگر آسمان، چند روزی مطابق با میل ما حرکت نکرد، قرار نیست همیشه یکسان و بر یک اوضاع و احوال باقی بماند.
نکات و آرایههای ادبی:
گردون: آسمان.
تناسب آوایی: دور گردون، گر دو.
تناسب: دو، یک.
تضاد: یکسان، دوران.
بیت پنجم:
معنای بیت پنجم:
از آنجا که از اسرار نهانی آگاه نیستی، پس آگاه باش که مبادا ناامید شوی، بدان که در پشت پردهی عالم غیب، نقشها و بازیهای بسیاری وجود دارد.
نکات و آرایههای ادبی:
هان: آگاه باش.
واقف:آگاه.
اندر پرده: پوشیده.
تناسب: سِرّ، پنهان.
بیت ششم:
معنای بیت ششم:
ای دل اگر مرگ و نابودی بخواهد چونان سیلی تمام هستی تو را از بین ببرد، بدان که تو ناخدایی چون نوح داری، پس از طوفان مترس و اندوهگین مشو.
نکات و آرایههای ادبی:
سیل فنا: اضافه تشبیهی.
بنیاد هستی: اضافه استعاری.
تناسب: سیل، نوح، طوفان، کشتیبان.
بیت هفتم:
معنای بیت هفتم:
شوق رسیدن به کعبه تو را راهی بیابانها کرده است، بنابراین اگر در این مسیر خارهای بیابان شروع به ملامت و سرزنش تو کردند، اندوهی به دلت راه مده و صبور باش.
نکات و آرایههای ادبی:
خار مغیلان: خاری که در بیابانها میروید.
تناسب: بیابان، خار.
تضاد: شوق، غم.
بیت هشتم:
معنای بیت هشتم:
اگر چه محل فرود کاروان جای بسیار سهمناکی است و مقصد بسیار دور، اما این را بدان که هیچ راهی نیست که بالاخره انتها نداشته باشد، بالاخره تمام راهها جایی به پایان میرسند.
نکات و آرایههای ادبی:
منزل: محل فرود کاروان.
بعید: دور.
تناسب: منزل، مقصد، راه.
بیت نهم:
معنای بیت نهم:
اندوهگین مباش؛ چرا که خدایی که اوضاع و احوال را دگرگون میسازد و تغییر میدهد، از حال و روز ما که دچار دوری از معشوق هستیم و رقیب آزارمان میدهد به طور کامل خبر دارد.
نکات و آرایههای ادبی:
فرقت: جدایی.
ابرام: به ستوه آوردن، ملول کردن.
حال گردان: دگرگون کنندهی حالها.
بیت دهم:
معنای بیت دهم:
حافظ، تا وقتی در گوشهی نیاز و در میان شبهای تاریک و خلوت، ذکر لبت دعا و درس قرآن است، اندوهگین مباش.
نکات و آرایههای ادبی:
کنج فقر: اضافه اقترانی.
فقر: نیاز.
وِرد: ذکر.
3 دیدگاه روشن یوسف گمگشته بازآید به کنعان غم مخور
استاد شما ادرس ایتستاگرام ندارید؟
سلام آدرس اینستا divane_parsi
واقعن گاد بود تنکز:)))